“Vroeger was mijn dochter een vrolijk, sociaal en eerlijk meisje. Ze had altijd veel te vertellen, zat nooit stil, had veel vriendinnen en was altijd eerlijk tegen mij over hoe ze zich voelde. Toen ze ziek werd, veranderde dat. Van dat vrolijke meisje dat ze was, veranderde ze in een stil en teruggetrokken iemand. Ze kwam nooit meer gezellig beneden zitten, maar ging altijd direct naar boven. De hele avond zat ze dan in haar eentje op haar kamer. Er kwamen geen vriendinnen meer over de vloer. Ik heb weleens gevraagd waarom er niemand meer kwam, maar ik kreeg dan als reactie dat ik haar gewoon met rust moest laten. Het ergste vond ik nog wel dat ze begon met liegen. Als ik aan haar vroeg of ze had gegeten, zei ze altijd van wel. Het deed me pijn om er elke keer weer achter te komen dat ze had gelogen. Hetzelfde geldt voor overgeven. Ze hield mij en mijn man voor de gek. Ik wilde haar wel op haar woord vertrouwen, maar het werd steeds lastiger. Onze band verslechterde daardoor. Ik herkende mijn eigen kind gewoon niet meer terug.”
Het is onwijs lastig als je kind een eetstoornis heeft. Het is moeilijk voor te stellen dat jouw lieve, slimme, mooie dochter (of zoon) ervoor kiest om zichzelf kapot te maken. Uit alle macht probeer je het te stoppen. Je laat haar verplicht aan tafel met het gezin eten, je controleert haar, je complimenteert haar en probeert haar alle liefde en aandacht te geven die ze nodig heeft. Toch lijkt dit niet voldoende te zijn. De eetstoornis is sterker dan dat jij bent.
Het doet pijn om te zien dat je dochter zo in de greep wordt gehouden door deze verschrikkelijke ziekte. Voorheen genoot ze van het leven, maar nu zie je vooral haar verdriet. Je ziet hoe ongelukkig ze is. De paniek die er ontstaat op het moment dat ze moet eten, is voor jou heel moeilijk voor te stellen. Vroeger at ze heel graag pizza. Nu lijkt het net alsof ze bang is dat de pizza haar opeet, zó groot is de paniek. Ze is ontroostbaar als ze een stuk heeft gegeten, omdat ze zo bang is dik te worden terwijl jij heel goed weet dat ze echt niet dik hiervan wordt. Tegelijkertijd voelt het alsof ze jou als grootste vijand ziet, omdat ze tegen je liegt. Ze liegt over hoe ze zich voelt, over wat ze heeft gegeten en over of ze heeft gecompenseerd of niet.
Fotografie: Kelly Sikkema, unsplash.com
Het is goed om te beseffen dat eetstoornissen heel ver gaan. Als je dochter eenmaal in de greep van de eetstoornis zit, is het moeilijk om daar weer uit te komen. De eetstoornis zal continu trucjes bedenken om iedereen voor de gek te houden, zodat de eetstoornis kan blijven bestaan. Je dochter is vaak ook bang om de eetstoornis los te laten, omdat het een enorme strijd in haar hoofd wordt op het moment dat zij er weer voor kiest om normaal te eten.
Je moet je voorstellen dat jouw dochter bij wijze van een stem in haar hoofd heeft die haar vertelt dat ze niet goed genoeg is. Ze denkt dat ze te dik en lelijk is en dat ze er eigenlijk niet echt toe doet in het leven. Het is moeilijk om je dat voor te stellen als je haar voor je gevoel heel liefdevol hebt opgevoed en ze veel vriendinnen heeft, maar toch zitten deze overtuigingen in haar. Die overtuigingen maken dat het voor haar zo moeilijk is om ‘gewoon normaal te eten’. Elke keer als ze eet, krijgt ze direct het gevoel dat het te veel was, omdat ze het eigenlijk niet mocht van zichzelf. Ze is het niet waard om te eten.
Het is goed om een onderscheid te maken tussen jouw kind en de eetstoornis. Jouw kind is tenslotte niet de eetstoornis, maar heeft een eetstoornis. Heel veel gedrag komt voort uit haar eetstoornis. Verstandelijk weer ze echt wel dat het gedrag niet goed is, maar haar gevoel zegt wat anders. Probeer dus goed de signalen op te pikken wanneer de eetstoornis de overhand neemt. Vermijd bijvoorbeeld eindeloze discussies over wel of geen aardappelen bij het avondeten. De eetstoornis zal smoesjes bedenken waarom ze geen aardappelen hoeft te eten of waarom ze alleen maar voor de kleinste aardappeltjes hoeft te gaan, maar ga daar niet in mee. Aardappelen horen erbij en jouw dochter moet deze dus ook gewoon eten. Benoem ook dat je niet met de eetstoornis in discussie gaat. Dit is het en daar moet ze het mee doen.
Probeer ook in gesprek met haar te gaan en benoem wat je allemaal ziet. Je kan dus zeggen wat haar gedrag met jou doet. Het is belangrijk om het hier echt bij jezelf te houden. Geef haar niet de schuld, want dat kan een hoop frustratie en verdriet oproepen. Geef aan dat je haar wilt helpen, maar dat je niet zo goed weet hoe en probeer een plan te maken hoe jullie er samen voor kunnen zorgen dat ze stapjes in de goede richting gaat zetten.
Je dochter sluit zich misschien wel af van de buitenwereld, maar dat betekent niet dat ze geen sociale contacten wil. Diep vanbinnen hunkert ze naar warmte, aandacht en liefde. Probeer dit haar ook te geven, ondanks dat het lijkt alsof ze dat niet wil. Laat haar niet vallen op het moment dat ze jou juist het hardst nodig heeft.